skip to Main Content

College van de maand: Waarom zijn de Strade Bianche wit?

Door: Kiki du Pau

In mijn vrije tijd kijk ik samen met mijn vriend graag naar grote wielerwedstrijden. Tijdens de uitzending glijdt de camera tijdens het parcours vaak over prachtige natuur en bergen en toont zo de mooiste beelden; voor een geoloog altijd leuk om te zien. De Strade Bianchi is een jaarlijkse Italiaanse wielerklassieker die plaatsvindt in de regio Toscane.

Dit jaar bevat de Giro d’ Italia van de mannen ook een gravel rit. In plaats van dat de renners alleen maar over asfalt of verharde wegen rijden, rijden ze ook stukken op onverharde wegen. Tijdens het fietsen van Gubbio naar Siena komen ze over de bekende gravel paden van Italië ook wel de Strade Bianche genoemd. De iconische wielerwedstrijd Strade Bianche ontleent zijn naam aan de karakteristieke witte wegen die het parcours sieren (fig. 1).

Fig. 1. Wielrenners doen witte stofwolken opwaaien tijdens het fietsen over de Strade Bianche. Bron: Giro d’Italia 2025 | Sito ufficiale.

Lees Meer

Fossiel van de maand: sleutelen aan fossielen

Door: Henk Vink

Het vervalsen van b.v. schilderijen, beeldhouwwerken of archeologische vondsten is beslist niet uniek en dat is het ook niet als het om het vervalsen van fossielen gaat.

In deze bijdrage wil ik het niet zozeer hebben over een bepaalde soort of groep fossielen, maar over het fenomeen van het vervalsen of dupliceren. Zelf een fossiel bedenken en maken is niet nieuw. In de tijd dat de paleontologie nog nauwelijks in de kinderschoenen stond, was Professor Johan Beringer in 1725 daar al het slachtoffer van.

Lees Meer

Edelsteen van de maand – Groene kwartsen herkennen.

Auteur: Kees Hoving

Op mineralenbeurzen onderzoek ik op de determinatiestand vaak groene stenen. Van smaragd tot hiddeniet, van jade tot moldaviet, wie kent ze niet. De stenen laten zich goed onderzoeken met enige kennis en standaard edelsteenkundige apparatuur. Lastig te onderzoeken vind ik de groene kwartsen. Kwarts ontstaat bij 573o C (α-kwarts), SiO2 met sporen Fe, Al, Li en U . Het behoort kristallografisch gezien tot het trigonale systeem. Kwartsen worden edelsteenkundig gezien enerzijds onderverdeeld in macro- of kristallijne, vaak doorzichtige kwartsen in ditrigonale vorm. Die vorm is een soort zeskantig “pijpje” met driemaal twee vlakken van gelijke breedte en een spits uiteinde. En anderzijds in micro- of crypto kristallijne, vaak ondoorzichtige massieve kwartsen. De kristallijne kwartsen hebben een lichtbreking op de refractometer van 1.54-1.55 met een dubbelbreking van 0.008 en een soortelijk gewicht van 2.65.  De waarden van de crypt kristallijne kwartsen liggen gemiddeld wat lager: een lichtbreking van 1.53-1.54 met een niet constante ‘anomale’ dubbelbreking tussen 0.003-0.008. De soortelijke gewichten liggen meestal tussen de 2.45 en 2.70.

Ik zet mijn ‘uitdagingen’ voor u op een rijtje.

Lees Meer

College van de maand – Atlantische meridionale omwentelingscirculatie (AMOC)

Auteur: Rosa Verheij

In de dieptes van de Atlantische oceaan is een prachtig water circulatie systeem aanwezig, een systeem dat een enorm belangrijk onderdeel is van het klimaatsysteem van de aarde. Het gaat om de Atlantische meridionale omwentelingscirculatie (MOC), ook wel de Atlantische thermohaliene circulatie (THC) genoemd. Dit systeem wordt intensief onderzocht en de grootste vraag binnen dit onderzoeksgebied is, wat de invloed van klimaatverandering op de circulatie is en vice versa.

Lees Meer

Mineraal van de maand: Coquimbiet, een lastig mineraal

Auteur: Herman van Dennebroek

Inleiding

Coquimbiet is een mineraal dat de laatste 15 jaar vaker wordt aangeboden op beurzen of internet verkoop sites dan daarvoor, terwijl het mineraal al in 1841 door Breithaupt ontdekt is en vernoemd naar de provincie Coquimbo in Chili. Het is een aluminium – ijzer sulfaat met de formule AlFe3(SO4)6(H2O)12·6H2O

Let op! In publicaties van voor 2019 wordt de formule vaak geschreven als Fe2(SO4)3.9H2O, dus zonder aluminium. Nieuwe onderzoekingen hebben aangetoond dat aluminium altijd aanwezig is in coquimbiet.

Lees Meer
Back To Top