Artikel

College van de maand: Waarom zijn de Strade Bianche wit?

Door: Kiki du Pau

In mijn vrije tijd kijk ik samen met mijn vriend graag naar grote wielerwedstrijden. Tijdens de uitzending glijdt de camera tijdens het parcours vaak over prachtige natuur en bergen en toont zo de mooiste beelden; voor een geoloog altijd leuk om te zien. De Strade Bianchi is een jaarlijkse Italiaanse wielerklassieker die plaatsvindt in de regio Toscane.

Dit jaar bevat de Giro d’ Italia van de mannen ook een gravel rit. In plaats van dat de renners alleen maar over asfalt of verharde wegen rijden, rijden ze ook stukken op onverharde wegen. Tijdens het fietsen van Gubbio naar Siena komen ze over de bekende gravel paden van Italië ook wel de Strade Bianche genoemd. De iconische wielerwedstrijd Strade Bianche ontleent zijn naam aan de karakteristieke witte wegen die het parcours sieren (fig. 1).

Fig. 1. Wielrenners doen witte stofwolken opwaaien tijdens het fietsen over de Strade Bianche. Bron: Giro d’Italia 2025 | Sito ufficiale.

Lees Meer

Fossiel van de maand: sleutelen aan fossielen

Door: Henk Vink

Het vervalsen van b.v. schilderijen, beeldhouwwerken of archeologische vondsten is beslist niet uniek en dat is het ook niet als het om het vervalsen van fossielen gaat.

In deze bijdrage wil ik het niet zozeer hebben over een bepaalde soort of groep fossielen, maar over het fenomeen van het vervalsen of dupliceren. Zelf een fossiel bedenken en maken is niet nieuw. In de tijd dat de paleontologie nog nauwelijks in de kinderschoenen stond, was Professor Johan Beringer in 1725 daar al het slachtoffer van.

Lees Meer

Mineraal van de maand: Coquimbiet, een lastig mineraal

Auteur: Herman van Dennebroek

Inleiding

Coquimbiet is een mineraal dat de laatste 15 jaar vaker wordt aangeboden op beurzen of internet verkoop sites dan daarvoor, terwijl het mineraal al in 1841 door Breithaupt ontdekt is en vernoemd naar de provincie Coquimbo in Chili. Het is een aluminium – ijzer sulfaat met de formule AlFe3(SO4)6(H2O)12·6H2O

Let op! In publicaties van voor 2019 wordt de formule vaak geschreven als Fe2(SO4)3.9H2O, dus zonder aluminium. Nieuwe onderzoekingen hebben aangetoond dat aluminium altijd aanwezig is in coquimbiet.

Lees Meer

Zand van de maand: Biogene zanden van de Lofoten

Auteur: Jacques Feijen

In 2022 besluit een van mijn neefjes een reis door Scandinavië te maken. Hij heeft zijn autootje omgebouwd tot een mini-camper, zodat hij met een klein budget toch ver kan komen. Een van de foto’s die hij mij doorstuurt, laat mijn hart sneller kloppen. Ik zie witte stranden op de foto. En dat in het hoge noorden van Noorwegen. Ik weet dat die daar voorkomen en uit biogene afzettingen zijn ontstaan.

Afb. 1 Zand van Gimsøy Kirke, Gimsøy, Noorwegen met diverse deeltjes van het skelet van Rhodolith (Corallinacea); fov=12 mm.

Lees Meer

Edelsteen van de maand: Ethiopische opaal herkennen

Auteur: Kees Hoving

Op de mineralen beurs van vereniging Geode waar ik edelstenen determineer, komt een meisje bij mijn stand en vraagt of “dit” een echte Ethiopische opaal is. “Dit” was een donkerbruin trommelsteentje van 1 – 1,5 cm met een nauwelijks wisselend kleurenspel. Onder de microscoop vertoonde het steentje daarentegen een prachtig kleurenspel: het leek wel het Noorderlicht. Maar ja, het steentje voelde wel als plastic aan. Tegen de tanden tikken, bah vies, leverde ook geen uitsluitsel. Dus maar eens het soortelijk gewicht bepalen. Dat kwam uit op 1,5. Dat kan dus nooit opaal zijn, want het soortelijk gewicht daarvan ligt gemiddeld rond de 2,1.

Lees Meer

College van de maand: de geologie van Schotland

Auteur: Rosa Verheij

Schotland, het land wat bekendstaat om whisky, kilts, clans, lochen en prachtige ruige natuur. Deze zomer zal ik afreizen naar Schotland voor vakantie, ik kijk hier enorm naar uit. Voordat ik ga, zou ik graag wat meer willen weten over hoe dit prachtige landschap is gevormd. Van het eiland Skye tot de Schotse Hooglanden, maak je klaar voor een spoedcursus geologie van Schotland!

Schotland bestaat uit grofweg drie geografische gebieden. Het eerste gebied betreft de Highlands en de Islands (hooglanden en eilanden), een diverse regio ten noorden en westen van de Highland Boundary Fault (de hoogland grens breuk, figuur 1). De tweede regio omvat de centrale laaglanden, die een riftvallei betreft bestaande uit voornamelijk paleozoische formaties (figuur 2). Tot slot zijn er de Southern Uplands (het hoogland in het zuiden), die in het zuiden van de Southern Uplands breuk ligt en bestaat voornamelijk uit silurische deposities (figuur 2).

Lees Meer
Back To Top