College van de maand

College van de maand – Atlantische meridionale omwentelingscirculatie (AMOC)

Auteur: Rosa Verheij

In de dieptes van de Atlantische oceaan is een prachtig water circulatie systeem aanwezig, een systeem dat een enorm belangrijk onderdeel is van het klimaatsysteem van de aarde. Het gaat om de Atlantische meridionale omwentelingscirculatie (MOC), ook wel de Atlantische thermohaliene circulatie (THC) genoemd. Dit systeem wordt intensief onderzocht en de grootste vraag binnen dit onderzoeksgebied is, wat de invloed van klimaatverandering op de circulatie is en vice versa.

Lees Meer

Mineraal van de maand: Coquimbiet, een lastig mineraal

Auteur: Herman van Dennebroek

Inleiding

Coquimbiet is een mineraal dat de laatste 15 jaar vaker wordt aangeboden op beurzen of internet verkoop sites dan daarvoor, terwijl het mineraal al in 1841 door Breithaupt ontdekt is en vernoemd naar de provincie Coquimbo in Chili. Het is een aluminium – ijzer sulfaat met de formule AlFe3(SO4)6(H2O)12·6H2O

Let op! In publicaties van voor 2019 wordt de formule vaak geschreven als Fe2(SO4)3.9H2O, dus zonder aluminium. Nieuwe onderzoekingen hebben aangetoond dat aluminium altijd aanwezig is in coquimbiet.

Lees Meer

Zand van de maand: Biogene zanden van de Lofoten

Auteur: Jacques Feijen

In 2022 besluit een van mijn neefjes een reis door Scandinavië te maken. Hij heeft zijn autootje omgebouwd tot een mini-camper, zodat hij met een klein budget toch ver kan komen. Een van de foto’s die hij mij doorstuurt, laat mijn hart sneller kloppen. Ik zie witte stranden op de foto. En dat in het hoge noorden van Noorwegen. Ik weet dat die daar voorkomen en uit biogene afzettingen zijn ontstaan.

Afb. 1 Zand van Gimsøy Kirke, Gimsøy, Noorwegen met diverse deeltjes van het skelet van Rhodolith (Corallinacea); fov=12 mm.

Lees Meer

College van de maand: Een bijzonder impact krater.

Auteur: Kiki du Pau

Als geoloog kan je het natuurlijk niet laten om boeken te lezen over geologie. Het boek “Nooit meer slapen” had ik echter al gelezen voordat ik aan mijn studie Aardwetenschappen begon. Mocht je deze klassieker van Willem Frederik Hermans niet kennen, het gaat over een geologie student die afreist naar Noorwegen. Hij wil namelijk bewijzen dat de ronde kraters in Noors Lapland het gevolg zijn van meteoriet inslagen.

Helaas bleken het geen impact kraters te zijn, maar bleken het allemaal dood ijs gaten of pingo ruïnes te zijn. Hoewel ik de uitspraak over hoe (on)interessant de Nederlandse geologie wel niet kan zijn, wat minder vond, was het idee over de ontstaansgeschiedenis van de kraters erg interessant. Dus ging ik op zoek naar andere kraters die wel ontstaan zijn door meteoriet inslagen. Via een Instagram bericht kwam ik toevallig een berichtje tegen over een bijzondere krater.

Figuur 1. Satelliet afbeelding van de Pingualiet krater.
Figuur 1. Satelliet afbeelding van de Pingualiet krater. Bron:https://landsat.visibleearth.nasa.gov/view.php?id=8472.
Lees Meer

College van de maand: de geologie van Schotland

Auteur: Rosa Verheij

Schotland, het land wat bekendstaat om whisky, kilts, clans, lochen en prachtige ruige natuur. Deze zomer zal ik afreizen naar Schotland voor vakantie, ik kijk hier enorm naar uit. Voordat ik ga, zou ik graag wat meer willen weten over hoe dit prachtige landschap is gevormd. Van het eiland Skye tot de Schotse Hooglanden, maak je klaar voor een spoedcursus geologie van Schotland!

Schotland bestaat uit grofweg drie geografische gebieden. Het eerste gebied betreft de Highlands en de Islands (hooglanden en eilanden), een diverse regio ten noorden en westen van de Highland Boundary Fault (de hoogland grens breuk, figuur 1). De tweede regio omvat de centrale laaglanden, die een riftvallei betreft bestaande uit voornamelijk paleozoische formaties (figuur 2). Tot slot zijn er de Southern Uplands (het hoogland in het zuiden), die in het zuiden van de Southern Uplands breuk ligt en bestaat voornamelijk uit silurische deposities (figuur 2).

Lees Meer

College van de maand: Siccar point, een pointer in de geologie

Door: Iris van der Werf.

Siccar Point

Alles moet een keer voor het eerst gezien en uitgevonden worden, dat geldt ook voor de geologie. Het is misschien moeilijk in te denken, maar het echt bedrijven van geologie wordt eigenlijk nog niet eens zo heel erg lang gedaan als je het vergelijkt met bijvoorbeeld natuurkunde, wiskunde en filosofie. Toen geologie nog in de kinderschoenen stond werd het meer gezien als hobby voor rijkelui die tijd over hadden om stenen te beschrijven dan een echte studie. Dit wil echter niet zeggen dat er in die tijd geen belangrijke ontdekkingen zijn gedaan. Zo is Siccar point voor het eerst beschreven door James Hutton in 1788, een van de voorvaderen van de moderne geologie.

Lees Meer
Back To Top